Już po raz drugi Fundacja Otwartego Muzeum Techniki wraz z Bractwem Zabrodzkim zorganizowała Europejskie Dni Dziedzictwa w zabytkowym, na nowo odkrytym młynie motorowym z 1928 r. w Niegowie. Młyn od 2014 r. stał się już własnością prywatną Seweryna Borkowskiego, syna twórcy Muzeum Techniki Rolniczej i Gospodarstwa Wiejskiego Janusza Borkowskiego.
Tegoroczne EDD stanowiły dla nas podsumowanie trzeciej sesji XI Międzynarodowych Warsztatów Archeologii Przemysłowej, patronowanej przez Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Konferencję Fundacja Otwartego Muzeum Techniki prowadziła w młynie niegowskim 12 września. Już tego samego dnia, w piątek, inaugurowaliśmy EDD 2014 wieczorkiem filmowym przygotowanym przez Dwór Olchowe Łąki i Stowarzyszenie Pepisko. Przed projekcją filmu nastąpiła podniosła chwila nagrodzenia książkowymi upominkami z dedykacją Janusza Borkowskiego wszystkich tych, którzy w tym roku pracowali przy zabytkowym młynie w Niegowie. Po ceremonii wręczenia nagród Daria Galant zaprezentowała swój autorski film o krainie Kurpiów Białych i ich niezwykłych tradycjach. Film barwnie opisywał rolę szeptunek oraz wierzenia i przesądy ludowe lokalnej społeczności.
Dwa kolejne dni wypełniły gry i zabawy przygotowane przez Beatę Kornatkę oraz jej zespół, odbyły się przejażdżki konne, zaś Bractwo Zabrodzkie zadbało o przejażdżki zabytkowym traktorem Ursus, którego właścicielem jest Jan Ślendak – członek stowarzyszenia. O tym, jak ważnym elementem naszej tożsamości jest zachowane dziedzictwo mogli się przekonać zwiedzający młyn, oprowadzani przez członków Bractwa i Fundacji. Kolejny raz podkreślaliśmy wagę dziedzictwa technicznego. Leon Palesa ze Stowarzyszenia Wiatraki Kultury zaprezentował swoją wystawę z Plenerów Artystycznych Czubajowizny – Obrazy Zabytków Powiatu Wołomińskiego oraz fotografie zabytków techniki z własnej kolekcji, które dobrze ulokowały się w sąsiedztwie reprodukcji prac artysty Antoniego Gawińskiego na II piętrze młyna, zaś na I piętrze zwiedzający mogli obejrzeć wystawę młynarsko-piekarską. Na parterze wystawiono uprzęże i narzędzia rymarskie z kolekcji J. Siedlarczyka oraz książki napisane i ilustrowane przez A. Gawińskiego. Dzięki współpracy z firmą Fovilim odwiedzający młyn mogli podziwiać brytyjski piętrowy autobus z lat 50-tych, Lincolna i Bentleya z lat 60. XX w. oraz Rolls-Royce’a z 1928 r. (rówieśnika młyna). Zabawy dla dzieci prowadziła również Renata Tymińska (układanie i utrwalanie różnych wzorów z kolorowych koralików oraz odgadywanie hasła z liter ukrytych w młynie) i Arkadiusz Redlicki (rozpoznawanie nasion). Swoje stoisko z roślinami zielarskimi, zielnikami i różnymi herbatkami ziołowymi do degustacji otworzyła Barbara Redlicka z córką.
Wieczorem w sobotę 13 września odbył się także drugi wieczór filmowy, który poprowadził Waldemar Krasowski z Fundacji Aviangarda z pomocą Stowarzyszenia Pepisko – tym razem tematem przewodnim była przyroda Doliny Bugu. W niedzielę w godzinach popołudniowych Manfred Kolbauer serwował zainteresowanym przejażdżki swoim oryginalnym motocyklem. Zarówno w sobotę, jak też w niedzielę odbyły się ogniska przepełnione śpiewem i tańcem, integrujące dużą grupę organizatorów z różnych fundacji i stowarzyszeń przy akompaniamencie gitar klasycznych, skrzypiec i akordeonu. Całość programu uzupełniały filmy i prezentacje multimedialne obrazujące zabytki techniki i przemysłu oraz kiermasz książek o podobnej tematyce wraz z folderami Stowarzyszenia Bractwo Zabrodzkie. Zarówno organizatorzy, jak też przybywający korzystali z kateringu (ciepłe i zimne napoje, ciasta, ciastka, chlebek ze smalcem i regionalnymi wyrobami) przygotowanego przez członków Bractwa Zabrodzkiego i Panią Urszulę Borkowską – długoletnią właścicielkę piekarni i byłą spadkobierczynię młyna. Drożdżówki i chleb przywiozła z zaprzyjaźnionej piekarni B. Kornatka.
W tegorocznych obchodach Europejskich Dni Dziedzictwa w niegowskim młynie udział wzięło ok. 550 zwiedzających, poznając dziedzictwo swojego regionu i inne zabytki techniki.
Arkadiusz Redlicki
